Volgens een Europese verzekering zijn knieblessures de meestvoorkomende kwetsuren binnen de wintersport. Zo’n 20% van alle blessures tijdens de wintersport zijn kniekwetsuren. In de blog over “De meest voorkomende blessures tijdens de wintersport” werd de knie al even aangehaald. Tijdens de wintersport is de knie misschien wel het kwetsbaarste gewricht. Hierover kan Lyndsey Vonn meepraten. Zij scheurde tot twee keer toe haar kruisband af. Maar waarom is de knie/kruisband zo kwetsbaar? En hoe ziet een revalidatie traject eruit? Lees hieronder meer!
Kwetsbaarheid
Om te kunnen begrijpen waarom de knie zo kwetsbaar is gaan we wat dieper op de anatomie in. De knie bestaat uit drie stukken bot, te weten; het femur (dijbeen) de tibia (scheenbeen) en de patella (knieschijf). Het kniegewricht is een scharnier gewricht wat inhoudt dat deze alleen kan strekken of buigen. Het femur en de tibia worden met elkaar verbonden door het kapsel en de banden. De knie kent 4 verschillende banden, twee kniebanden en twee kruisbanden. De Kniebanden bestaan uit verschillende structuurlagen. Zo bestaat de MCL (mediaal collateraal ligament) uit drie lagen. De MCL remt het naar binnen klappen van de knie en geeft stabiliteit aan het gewricht. De LCL (lateraal collateraal ligament) is de buitenste knieband en verbindt het dijbeen met het scheenbeen. Deze band beschermt het naar buitenklappen van de knie.
De twee kruisbanden zijn erg belangrijk voor de stabiliteit van het gewricht. Niet alleen verzorgen zij stabiliteit, ze geven ook informatie door over de stand en de spanning op de band. Dit zal straks een belangrijke factor zijn tijdens de revalidatie. Er zijn dus twee kruisbanden, de voorste kruisband (ACL) en de achterste kruisband (PCL). De kruisbanden zorgen ervoor dat het femur en het de tibia niet naar voren of naar achteren verschuiven ten opzichte van elkaar. Bij het afscheuren van een van de kruisbanden word de knie instabiel.
De kwetsbaarheid van de knie zit hem in de ski/snowboard. Doordat de ski/snowboard schoen de enkel beperkt is de knie het eerste “vrije” gewricht. Vooral ski’s kunnen tijdens een val, botsing of een kleine sprong rare capriolen maken. Vaak kan de knie dit niet snel genoeg corrigeren waardoor er bewegingen ontstaan die over de bewegingsgrenzen heen gaan.
Operatie?
De eerste vraag die jij jezelf moet stellen is welk traject je wil gaan volgen. Er zijn twee opties, de eerste is de operatie, de tweede is het conservatieve traject (zonder operatie). Tevens is het zo dat er een groot verschil is tussen de revalidatie van een topsporter en die van een recreatieve sporter. Dat verschil is al direct merkbaar, waar jij als de normale man/vrouw een afspraak bij een orthopeed moet maken kan de topsporter diezelfde dag al onder de MRI. Topsporters kunnen zo snel mogelijk geopereerd worden. In de meeste gevallen wordt er bij een recreatieve sporter een ander traject opgestart. Op de “normale” patiënt word namelijk het “better in, better out” principe toegepast. Hierin ligt de focus de eerste 4-12 weken op het versterken van spierkracht en stabiliteit om dus zo sterk mogelijk de operatie in te gaan. De afname van spierkracht en uithoudingsvermogen is namelijk de eerste dagen erg groot. Tijdens de operatie word er een stuk van de hamstringpees gebruikt om de kruisband de reconstrueren, in sommige gevallen word een stuk patellapees gebruikt. Hieronder is een korte animatie van de operatie.
Revalidatie
Voor de gehele revalidatie van een afgescheurde kruisband moet men al snel 9 maanden tot een jaar uittrekken. Bij een conservatieve behandeling kan men direct beginnen en ligt de focus op het verbeteren van kracht, stabiliteit en coördinatie. Bij een operatie staan de eerste weken vooral in het teken van mobiliseren, het terug krijgen van de bewegelijkheid is erg belangrijk. Tevens is de afname van pijn en zwelling belangrijk. In de eerste weken wordt ook direct begonnen met het verkrijgen van de controle over de spieren. Na zo’n 11 tot 14 weken is de “nieuwe” kruisband op zijn zwakst. Het verschil tussen topsporters en de gewone patiënt zit het in de frequentie van trainen. Eerst topsporter is elke dag met zijn revalidatie bezig, verzameld de beste mensen om zich heen en heeft de duurste apparatuur tot zijn of haar beschikking. Bij de gewone patiënt gaat dit toch vaak om 1 a 2 keer per week fysiotherapie. Eerdere werd er al verteld dat de kruisbanden belangrijke informatie doorgeven. Dit proces moet door andere structuren overgenomen worden, dit kost erg veel tijd en training. Tevens is het te vroeg beginnen na een ACL-reconstructie erg gevaarlijk een re-ruptuur kan nare gevolgen hebben.
Voorkomen
Wat kun je doen om knie/kruisband blessure te voorkomen?
- Zorg dat je goed uitgerust bent, zowel lichamelijk als geestelijk.
- Eet en drink genoeg.
- Kijk tijdens het skiën/snowboarden vooruit, net zoals je dat in een auto ook doet.
- Controleer je materiaal voordat je de piste op gaat.
- Ga niet ongetraind de piste op!
